samenvatting van het nieuwe mariene plan voor de Noordzee
Belgen zijn niet de enigen die de Noordzee hebben. Wij delen ze met andere landen. Het Belgische deel bestrijkt slechts 0,5% of 3.454 km² , even groot als een Belgische provincie. Ze is één van de drukst gebruikte mariene gebieden ter wereld. Ze trekt verschillende activiteiten aan en er moeten afspraken over het gebruik ervan gemaakt worden. De federale overheid heeft een marien ruimtelijk plan opgesteld dat loopt van 2020 tot 2026. Om de zes jaar is het aan evaluatie, bijsturing of herziening toe.
tekst: Rita Van de Voorde – foto: Paul Bolsius
Verschillende activiteiten op zee
De activiteiten op zee zijn natuurbehoud, energieproductie, scheepvaart, baggerwerken, visserij, aquacultuur, zandontginning, zeewering, militaire activiteiten, toerisme, bescherming van wrakken, wetenschappelijk onderzoek en commerciële en industriële activiteiten.
In onze zee komen meer dan tweeduizend soorten dieren en planten voor: vissen, zeevogels, zeezoogdieren, maar ook kleine diertjes zoals wormen, het zeepaardje, garnalen en schelpdieren en andere. De zee is een natuurkracht op zichzelf, met bedreigende en beschermende elementen. Er kan bij voorbeeld geëxperimenteerd worden met het gebruik van kokerwormen om erosie tegen te gaan. Commerciële zandwinning is enkel toegelaten in de aangeduide gebieden.
Tegelijk is de Noordzee een voedselbron, maar het oogsten moet duurzaam (zwaar beladen woord) gebeuren, zowel voor de visserij als voor aquacultuur.
De zee biedt wind-, getijden- en golfslagenergie. Energiegek als we zijn, lonken we naar de zee voor het groene kantje dat zee-energie biedt. In het huidige ruimtelijk marien plan komen er drie nieuwe zones bij voor energiewinning. België heeft een windmolenparkzone die 285 km² groot is, de prinses Elisabeth Windmolenzone, goed voor vier gigawatt aan hernieuwbare energie. Verder worden er ook corridors of gangen voorzien voor nieuwe pijpleidingen om gas, elektriciteit en telecommunicatiekabels te transporteren. Het is beter de kabels te bundelen dan ze elk apart over de zeebodem te leggen.
Schipper mag ik overvaren, ja of nee?
Onze Noordzee kent jaarlijks meer dan 300.000 scheepvaartbewegingen. In het marien ruimtelijk plan zijn specifieke veilige vaarroutes opgenomen, maar ook staan er richtlijnen voor de uitbouw van de zeehavens, baggerwerken en baggerstortplaatsen in.
Soms gaan er militaire activiteiten en oefeningen door op zee. Het gaat vooral om schietoefeningen van op land naar zee en oefeningen om mijnen onschadelijk te maken. Schietoefeningen van op land zijn niet toegelaten tijdens weekends en vakantieperiodes als er toeristische activiteiten plaatsvinden. Er is een munitiedestructieplaats in de Noordzee voorzien. Je blijft er als waterrecreant maar beter uit de buurt als er mijnen tot ontploffing gebracht worden.
Scheepswrakken en wetenschappelijk onderzoek
In onze Noordzee liggen meer dan driehonderd scheepswrakken. Tot februari 2020 waren er negen wrakken erkend als cultureel erfgoed onder water. Ze zijn tevens van belang als schuiloord en kraamkamer voor diverse soorten fauna, maar ook om te onderzoeken door liefhebbers en wetenschappers. Aan nog ander wetenschappelijk onderzoek biedt de zee tal van mogelijkheden zoals het opvolgen van de toestand van het milieu, het weer, invloed van de golfstroming, enz.
