De superjachtindustrie beleeft gouden tijden. Meer zelfs, 2021 was het beste jaar ooit voor dit jachtsegment. Dat blijkt uit ‘The State of the Yachting’ een jaarlijks rapport dat de Super Yacht Times publiceert en dat Bootmag kon inkijken. Maar de barbaarse invasie van Rusland in Oekraïne zet een zware domper op de feestvreugde. Voor de komende jaren dreigen er onweerswolken en is onzekerheid troef.
Foto’s bij dit artikel: De 34-meter Lady Lene, een ‘ontdekkingsschip’ cusom-built door Van der Valk. Foto’s: YachtShot.
Terwijl de verkoop van gebruikte jachten zich in de tweede helft van 2020 al sterk herstelde en in 2021 een groei van 50% liet zien, trappelde de markt voor nieuwe jachten iets langer ter plaatse, maar maakte dan een spectaculaire inhaalbeweging. De verkoop van nieuwe jachten is in 2021 praktisch verdubbeld ten opzichte van 2020 en bereikte een recordhoogte. Een ongebruikelijke ontwikkeling aldus de SuperYacht Times, want sinds zij hun jaarrapport ‘The State of the Yachting’ in 2016 voor het eerst publiceerden, gingen alle matenreeksen in 2021 erop vooruit, zowel wat de verkoop van nieuwe als gebruikte jachten betreft.
De vloot
De wereldwijde vloot van superjachten – daaronder verstaan we pleziervaartuigen van meer dan 30 meter lang – bestond begin 2022 uit 5.396 exemplaren. Daarnaast zijn er ook zo’n 92 superjachten buiten dienst, terwijl sinds 1945 zo’n 202 superjachten volledig verloren zijn gegaan. 84% van de wereldwijde vloot bestaat uit motorjachten en 16% uit zeiljachten.
Hoewel het orderboek enorm is gegroeid, heeft de industrie slechts beperkte mogelijkheden om meer schepen op korte termijn te leveren omdat gekwalificeerd personeel moeilijk te vinden is en het bouwen van extra productiefaciliteiten tijd kost.
Orderboek
Begin 2022 stonden er 604 superjachten in het orderboek, een vijfde meer dan het jaar ervoor, een indrukwekkende stijging. Het aantal jachten dat actief in aanbouw is, nam met 104 eenheden toe tot 558, terwijl het aantal ‘on hold’ projecten daalde tot 46.
Alle groottesegmenten van nieuwe jachten lieten in 2021 sterke verkoopprestaties zien, met verkoop tussen 30 en 40 meter meer dan verdubbeling en die van jachten tussen 60 en 80 bijna verdrievoudigd.
De verkoopmarkt voor gebruikte superjachten bereikte recordcijfers in 2021, met 466 verkopen voor dat jaar, versus 315 verkopen in 2020.
De bouwers
In de afgelopen 10 jaar hebben 320 scheepswerven een of meerdere superjachten opgeleverd. Daarvan zijn er vandaag nog 237 actief. 27% van de scheepswerven is gevestigd in Turkije, hoewel ze de afgelopen 10 jaar gemiddeld slechts twee jachten per scheepswerf hebben gebouwd. Ter vergelijking: 21% van de scheepswerven is gevestigd in Italië en daar werden de afgelopen 10 jaar gemiddeld 11,6 jachten per scheepswerf gebouwd. Britse scheepswerven lieten de hoogste productiviteit optekenen met een gemiddelde output van 17,1 jachten per werf gedurende de laatste 10 jaar. Zeer grote jachten worden slechts door een select aantal scheepswerven gebouwd. Momenteel zijn er slechts 21 werven die jachten bouwen van meer dan 80 meter en slechts 13 scheepswerven die jachten bouwen met een volume van meer dan 3.000 GT.
Refit markt
De SuperYacht Times heeft in 2021 wereldwijd 1.397 refit-opdrachten geregistreerd voor jachten van meer dan 30 meter lang, vergeleken met 1.390 in het voorgaande jaar. Met 28% zijn de Amerikaanse werven de meest populaire refitbestemmingen. Italiaanse werven behandelden 20% van de refit-opdrachten. Spanje en Italië behandelden het hoogste aantal grote jachten van meer dan 60 meter, terwijl de Verenigde Staten leidend waren in zowel de categorie 30-40 meter als 40-60 meter.
De eigenaren
Klanten uit de Verenigde Staten bezitten met 23% van de totale vloot het grootste aandeel superjachten langer dan 40 meter. Russische eigenaren komen op de tweede plaats, met 9% van de vloot, gevolgd door het Verenigd Koninkrijk en Griekenland met elk 6%. Turkije en Italië sluiten de lijst van landen met de hoogste aandelen af met elk 5%.
Puur kijkend naar de verkochte jachten van meer dan 40 meter die momenteel in aanbouw zijn, wordt 23% gebouwd voor klanten uit de Verenigde Staten en 13% voor Russische klanten. Canada en Australië zijn weer toegetreden tot de top van nieuwbouwkopers, terwijl Qatar en Nederland voorlopig van de lijst zijn geschrapt.
Eind februari 2022 werd de wereld opgeschrikt door de Russische inval in Oekraïne. Afgezien van de dood en vernietiging die dit voor beide landen met zich meebracht, deed het ook twijfel rijzen over de rooskleurige voorspellingen voor de superjachtmarkt in 2022. Veel regeringen, voornamelijk westerse, voerden sancties uit tegen veel rijke Russen, waarbij ze vooral interesse toonden in hun superjachten . In havens over de hele wereld werden jachten aan de ketting gelegd en ook nieuwbouwprojecten in opdracht van Russische eigenaars kwamen o de helling te staan. Russische kopers en bestaande eigenaren kregen mogelijk problemen met het betalen van hun jachten omdat hun bankrekeningen werden bevroren.
Russische invasie van Oekraïne
Begin 2022 waren Russische klanten goed voor maar liefst 13% van alle in aanbouw zijnde jachten van meer dan 40 meter. In 2021 kochten ze ook ongeveer 7% van de nieuwe jachten van meer dan 40 meter die in dat jaar werden verkocht. Dit komt bovenop de 9% van de bestaande vloot van meer dan 40 meter die al in handen is van Russen. Russen houden ook van de allergrootste jachten die worden gebouwd, dus vooral de werven die in dat segment actief zijn, mogen zich zorgen maken.
Het is vandaag nog steeds onduidelijk wat er gebeurt met de in beslag genomen jachten van Russische eigenaren? Wie betaalt hun onderhoud en kunnen ze worden verkocht? Hoeveel bemanningsleden op jachten die eigendom zijn van Rusland zullen werkloos zijn? Zullen Russische klanten hun nieuwbouw niet kunnen betalen of hebben ze dat al geregeld met betalingsoplossingen die Rusland omzeilen? Als Russische kopers hun aankoop moeten annuleren, zal de markt dan nog steeds zo krap zijn dat niet-Russische kopers deze projecten snel zullen oppikken. Als die niet-Russische klanten al een jacht van een Rus mogen kopen, tenminste. En dit zijn maar een paar van de vele vragen die gesteld worden.
