Televisiezender Play4 laat in januari 2023 het tweede seizoen van ‘Over de Oceaan’ op de kijkers los. Deze reallityreeks brengt het wel en wee van zes bekende Vlamingen aan boord van een Bénéteau Océanis 51.1 die in november/december 2021 de Atlantische Oceaan over zeilden als deelnemers aan de Atlantic Rally for Cruisers (ARC). Bootmag volgde de meest recente editie van deze zeilrally, we waren aan de start in Las Palmas de Gran Canaria en aan de aankomst op het Caraïbische eiland Saint Lucia. De prijsuitreiking van deze 37ste editie had plaats op 17 december 2022. Zie ons verslag op ‘bootmag.be’
Foto: Marigot Bay op het Caraïbische eiland Saint Lucia.
Op Play4 kan u de komende weken de belevenissen van zes BV’s (Bekende Vlamingen) volgen die onder het toeziend oog van kapitein Piet de oceaan trotseren. Maar blijkbaar ervaren Ella Leyers, Annelien Coorevits, Elodie Ouedraogo, Gert Verheyen, James Cooke en Jonas Geirnaert dit bijzonder avontuur ook als een persoonlijke odyssee. En daarmee ligt de beleving van deze BV’s volledig in lijn met de ervaringen van de OV’s (Onbekende Vlamingen) die wij spraken voor en na de Atlantische oversteek.
In de Wintereditie van Bootmag, onze gratis krant die u nog kan oppikken in club of jachthaven, maar ook steeds online kan lezen vindt u de verwachtingen terug van Sarah, Theresa, Kathleen, Liesbeth en een paar schippers onder de titel ‘Atlantic Rally for cruisers, voor dromers, doeners en iedereen daar tussenin…’. Heeft de Atlantische oversteek hun liefde voor het weidse water bevestigd of hun zin voor avontuur getemperd?
Sarah, nog zeilen, maar in een volgende levensfase
De 23-jarige Sarah uit het landelijke dorpje Haacht in Vlaams Brabantse heeft er haar eerste zeilervaring opzitten. En wat voor een, onmiddellijk de oceaan oversteken en dat is slechts de aanzet tot een wereldreis die zij tot een goed eind wil brengen. Gaat ze verder over land of over zee? ,,Zeilen is een fantastische ervaring, maar ik hou toch meer van reizen over land. Misschien dat ik in een latere levensfase zelfstandig leer zeilen, maar nu wil ik over land mensen en continenten ontdekken”, stelt ze beslist. Was de overtocht dan niet wat ze ervan verwacht had? ,,Toch wel, ik heb wonderbaarlijke dingen beleefd, onder meer hoe de negenkoppige bemanning na een tijdje een hechte groep werd waarbinnen iedereen klaar stond om de ander te helpen. Dat was niet evident want de overige bemanning was, op mijn leeftijdsgenootje Theresa na, allemaal 60-plus. Het was wel even wennen aan het wachtritme, vier uur op, vier uur af… het viel niet mee om mijn slaapritme aan te passen. En ik heb zelf aan het roer gestaan. Theresa, een ervaren dinghy zeilster, stond me bij met raad en daad. Van het sturen heb ik echt genoten. En ook het eten aan boord was superlekker. Dat had ik niet verwacht”, voegt ze er nog aan toe.
De boot waarop Sarah aanmonsterde, de Sao Jorge, een Harmony 52 van de Britse Sail Racing Academy, kwam niet zonder ambities aan de start in de Racing Division, maar die aspiraties werden tijdens de windstille dagen netjes opgeborgen. ,,De goede spirit onder de bemanning is belangrijker dan het resultaat”, aldus de kapitein. Tijdens de drie windstille dagen kwam de verveling om de hoek kijken en daarom trok de Sao Jorge zich terug uit de race en werd de motor gestart. Niet voor lang echter, de volgende dag was de passaatwind weer op de afspraak en ging het onder zeil rechtsreeks naar Saint Lucia.
Had Sarah geen welomlijnde plannen bij de start in Gran Canaria, dan hebben de 21 dagen aan boord geen opheldering gebracht. Alleen wil ze na de verkenning van een paar Caraïbische eilanden verder trekken. ,,Eerst oversteken naar Grenada of Martinique, misschien ergens een job zoeken om het reisbudget wat op te krikken en dan zien we wel verder…“. Het is duidelijk dat men in Haacht en omstreken nog een paar jaar zal moeten wachten voor ze Sarah terugzien, want zij wil de wereld verder verkennen.
Liesbeth en Kathleen Roggeman, het avontuur stopt niet in Saint Lucia
,,Het avontuur had nog langer mogen duren… Ik kan niet geloven dat het gedaan is”, aldus Liesbeth. Welgeteld 25 dagen waren de zussen Liesbeth en Kathleen Roggeman uit Elversele op zee en nog hebben ze er niet genoeg van. ,,Ik wou echt doorvaren, toen Saint Lucia in zicht kwam, voelde ik voor het eerst tijdens de tocht ontgoocheling”, vervolgt Liesbeth.
Nochtans was er aan ‘beleving’ geen gebrek. Ze liepen gezamenlijk wacht en waren in een mum van tijd perfect op mekaar ingespeeld. Dat was ook de bedoeling, nadat ze jaren hun eigen weg waren gegaan, wilden ze hun zusterband wat steviger aan te halen tijdens de Atlantische overtocht.
,,We deden alles samen, reven, trimmen, op geen enkel moment hebben we de overige bemanning moeten inschakelen voor een manoeuvre. We hebben wel geluk gehad, tijdens onze wacht ontsnapten we aan de squalls, die vervaarlijke plots opstekende rukwinden, daar kregen onze collega’s mee af te rekenen”, vertelt Kathleen.
Een paar keer liet een hechting in de mast het afweten en met een ervaren klimmer aan boord was dat zo gefikst. Maar Kathleen wou deze ervaring niet missen en heeft tot tweemaal toe de mastbroek aangetrokken en een mastreparatie tot een goed einde gebracht. ,,Je maakt wel fameuze zwiepers hoog in de mast, maar het zicht is onbeschrijfelijk. Vanop het dek is de wereld beperkt tot het water om je heen, maar van in de mast neem je de welving van de aarde waar, dat beeld heb ik diep in mij opgeslagen.”
Een nieuwe ervaring was het zeilen aangedreven door een kite. ,,Dat geeft zo een machtig gevoel aan het stuurwiel. Wanneer de boot op de top van de golf komt en de kite laat zijn trekkracht voelen dan surf je van de golf en voel je als stuurvrouw een eenheid ontstaan tussen jezelf, de boot en de natuurelementen, dat ervaar je tot in de kleinste vezels van je lichaam”, aldus een enthousiaste Kathleen. ,,De hele bemanning was trouwens in de ban van het kite zeilen en iedereen wou de kneepjes ervan onder de knie krijgen. Onze topsnelheid was 12,5 knopen.” ,,Neen, 12,9 knopen”, verbetert Liesbeth.
,,Het was alsof er een koepel over onze boot heen was geplaatst, een klein universum waar we met de hele bemanning deel van uitmaakten en waar we ons thuis en veilig voelden”, zo beleefden de zussen de overtocht.
,,Veiligheid was de topprioriteit van de schipper, daar was geen weg naast”, vervolgt Kathleen. ,,Reddingsvesten permanent aan tijdens de wacht of bij verplaatsingen aan dek, hoe vervelend ook, daar werd geen toegift op gedaan. Alleen om te douchen werd een uitzondering gemaakt. Douchen… in de gangway met een emmer en zout water… “
,,Zalig”, aldus Liesbeth. ,,Na twee dagen mis je dat zoet water niet meer, alleen moet je je lichaam extra verwennen met bijvoorbeeld talkpoeder om de irritaties door zweet en zout te beperken. En voldoende drinken, wij hadden een dokter aan boord en die zag daar strikt op toe want deshydratatie kan gevaarlijk zijn. Twee liter water per dag, voor minder gingen we niet.”
Nog andere ‘kleine’ ongemakken aan boord? ,,Oh ja, zo liet de motor het op een bepaald moment afweten, problemen met het koelwater. Maar, alweer gelukkig, we hadden een ingenieur aan boord die na een nachtje doorwerken een kapotte impeller wist te vervangen.”
Dat ze er 25 dagen over deden had niet alleen met de windstiltes te maken, maar ook met de beperkte brandstofvoorraad waardoor ze op motor de finish niet konden halen, maar daar zat niemand om te malen. Penibeler werd het toen ze de laatste drie dagen door hun gasvoorraad heen zaten. Werden het dan koude schoteltjes? ,,Neen, neen, met en beetje inventiviteit kan je hamburgers bakken door gebruik te maken van de motorwarmte.”
Het avontuur stopt dus niet in Saint Lucia… de wereld wacht en de zussen hebben er zin in. Kathleen gaat in Italië werken in een zeezeilschool. Naast opleidingen verzorgt de school ook ‘delveries’ en dan is haar zus standby. Liesbeth zelf droomt van een zeiljachtje, niet te groot, goed handelbaar, waarmee ze zelf op pad kan. Hebben zeiljachten een eigen wil? Ongetwijfeld, maar in de zusjes Roggeman zullen ze zonder meer gelijkgestemde zielen vinden.
Nina van de Suisse Ocean Racing Club
Met de Kali, een Bénéteau First 47.7, kwam de Zwitserse Nina in de Racing Division als zesde over de finish. Maar dat is slechtst officieus want het team kreeg een RTD (retired) achter haar naam. Dat kwam omdat de Atlantische oversteek niet zonder hindernissen begon. We schreven eerder al dat de start bepaald pittig was met een sterke deining en golven tot 1,5 meter en de pech sloeg toe aan boord van de Kali, twee bemanningsleden raakten het eerste uur na de start gewond, eentje brak zijn neus en een ongelukkige val kostte een ander bemanningslid een paar gebroken ribben.
Nina, die van opleiding verpleegkundige is, kon haar kennis meteen in de praktijk brengen. Geen situatie om de oversteek aan te vatten en de schipper besloot rechtsomkeer te maken en hun gewonde gasten richting hospitaal te voeren. Met een gebroken neus goed ingetapet kon de oversteek geen probleem vormen, maar de gebroken ribben moesten in alle rust weer hechten en dan is een woelige oceaan geen goede plek, aldus de dokters. Daarom besloot de gewonde man wijselijk, samen met zijn vriendin, in Gran Canaria aan de wal te blijven. Met goede moed zette de Kali de achtervolging in op de ARC-vloot die dus twee dagen voorsprong kende.
En ondanks de start in mineur was de stemming aan boord opperbest en na een paar dagen zeilde de bemanning als en geoefend team en werden alle zeilen bovengehaald en liepen zij de rest van de vloot langzaam in om uiteindelijk nog als voorlaatste in hun klasse aan te komen. Officieus, want het reglement schrijft voor dat om in de officiële uitslagen opgenomen te worden, de boot evenveel bemanningsleden moet tellen bij de aankomst als bij het vertrek. Een vrij logische bepaling. Dat belet niet dat het team dat onder de vlag van de Suisse Ocean Racing Club vaart tevreden terugkijkt op de overtocht. De vlotte samenwerking, de prestatie van boot en bemanning, het gaf iedereen een zeer voldaan gevoel. ,,Je weegt de prestaties af tegen jezelf en niet zozeer tegenover de andere boten”, aldus Nina.
Samen met haar partner, de eigenaar van de First 47.7, runt ze een zeilschool in het Zwitserse Luzern en haar zeilambities reiken verder dan deze oceaanoversteek. Zij heeft haar zinnen gezet op de Minitransat van 2025. Eerst wil ze in alle bescheidenheid ervaring opdoen in de serie-klasse en dan, wie weet, doorstoten naar de top van deze zeilklasse.
Maar voorlopig blijft de boot nog een tijdje in het Caraïbisch gebied en wil zij genieten van de charteropdrachten die op het programma staan.
Animata, de beschermengel
Een Duits koppel op een Franse boot, niet alledaags. Steffen en Jolien maakten met zijn tweetjes de Atlantische oversteek aan boord van de ‘Aminata’ ofte ‘beschermengel’ en zo te zien heeft de boot die rol perfect waargemaakt. Het jacht is een Pogo 36 gebouwd door de Bretoense jachtwerf Pogo Structures, die een onberispelijke reputatie geniet als maker van snelle zeegaande jachten. De Pogo 36 is een uitvloeisel van de Pogo 6.50 die sinds 2003 zowat alle Minitransats won. De Minitransat is de solo oversteek in bootjes van 6,50 meter, van Les Sables d’Olonne naar Guadeloupe. Voor de ‘petite histoire’, de oprichter van de Pogo werf, Christian Bourelec, won de Minitransat begin de jaren 2000, een exploot dat in 2019 werd overgedaan door zijn zoon in een doorontwikkelde Pogo voorzien van foils.
Is de Atlantisch oversteek meteen ook een relatietest? ,,Neen, we zijn al meer dan 10 jaar een koppel en hebben samen leren zeilen en onze ambities steeds een beetje hoger gelegd. Ik zou er niet aan beginnen met een kersvers lief”, vertelt Stefan. ,,Er moet een goede harmonie heersen tussen beide partners om met zijn tweeën een oceaanoversteek te maken, want onderschat het niet, het is een harde en zware beproeving die veel vraagt van de schippers. Als je met zijn tweeën zeilt moet je steeds alert zijn en op alles bedacht want je staat er met twee alleen voor. Maar alles samen was het een heel positieve ervaring, onze band is er alleen maar intenser door geworden.”
,,Je bent alleen en toch niet alleen”, bevestigt Jolien. Hierbij verwijst ze ook naar de ARC-organisatie. ,,Je weet dat er gelijkgestemde zielen, alhoewel mijlenver verwijderd, dezelfde koers varen. Via het regelmatig contact kan je steeds voor raad en eventueel daad een beroep doen op mekaar. Dat was voor ons niet echt nodig, maar je weet nooit.”
Na een onstuimige start waren de passaatwinden de zeilers gunstig gezind en brachten deze hen vlot naar de overkant. Op een paar windstille dagen na. Dat bracht veel deelnemers in de verleiding om hun motor te starten om aan het vervelende ter plaatse dobberen te ontsnappen. Dat is niet verboden, maar levert wel wat straftijd op. ,,Maar het gaat om de prestatie bij deze rally en niet zozeer om de plaats in de rangschikking”, stelt het koppel. Toch zijn ze wat fier dat zij samen met hun vrienden Klaus, Jaspe en Owen, die met het zusterschip Selkie de oversteek maakten, twee van de vier boten in de Cruising Division zijn die geen gebruik gemaakt hebben van hun motor.
Zouden ze de oversteek nog eens doen? Steffen denkt diep na terwijl Jolien met een vlijmscherp mes een keiharde notentaart aanvalt. ,,Dat zullen we samen overleggen, we moeten onze gemeenschappelijke doelen nog verder bepalen”, vertelt hij diplomatisch. ,,Maar als je samen als koppel zeilervaring opbouwt, tja dan wil je vaak toch altijd een beetje verder gaan.” Wat betekent verder? ,,De wereld is rond”, zegt Steffen en hij kijk dromerig in de verte.
