De start van de Vendée Globe vindt plaats op 10 november 2024 om 13.02 uur in Les Sables d’Olonne. De Vendée Globe is de grootste single-handed, non-stop zeilrace rond de wereld zonder assistentie die elke vier jaar wordt georganiseerd. Voor deze 10e editie zullen 40 schippers aan de start verschijnen, een deelnamerecord. Onder hen onze landgenoot Denis van Weynbergh. ‘Le plus sympha des Belges’ noemde racedirectrice Laura Le Goff hem. Hij is ook de enige Belg, er zijn 16 niet-Franse zeilers ingeschreven uit 11 verschillende landen. Zij hebben om en bij de 45.000 km voor de boeg, oftewel meer dan 21.000 zeemijlen, solozeilen over de wereldzeeën.
Foto bovenaan – Denis Van Weynbergh in gesprek met een sportredacteur van Le Soir.
(Foto: Frederic Paulussen)
Het Vendée Globe project werd voorgesteld in de refter van de Brusselse krant Le Soir. De eerste uitdaging was het budget rond krijgen, vertelde de intussen beroepszeiler geworden Denis Van Weynbergh. Met de intrede van de D’Ieteren Group is dit vooralsnog gelukt. ,,Bedoeling is om als eerste Belg de Vendée Globe uit te zeilen”, zo formuleerde hij zijn eerder bescheiden ambities.
In België liep voor D’Ieteren de import van Yamaha Motor, met naast de motorfietsen ook de buitenboordmotoren en jetski’s, in 2020 op de klippen. Maar het beursgenoteerde familiebedrijf hield hier blijkbaar geen kater aan over, integendeel. D’Ieteren Group Sailing gaat vandaag voluit voor de sponsoring van het Vendée Globe project van Denis Van Weynbergh.
Vroegere pogingen
In het verleden heeft onze landgenoot Patrick de Radiguès twee pogingen ondernomen om de Vendée tot een goed eind te brengen. In 1997 voltooide hij de wereldomzeiling, maar was verplicht een tussenstop in te lassen door technische problemen. In de Golf van Gasogne was zijn elektriciteit uitgevallen enkele dagen na de start. Er zat niets anders op dan zelf het roer in handen te nemen omdat de stuurautomaat het liet afweten. Tot overmaat van ramp spoelde een golf hem overboord en in extremis kon hij nog een touw vastgrijpen en zich redden. Een tussenstop in Australië om technische reparaties uit te voeren betekende de opgave. Maar daar wilde de oud motorracer niet van weten. Hij voltooide de wereldomzeiling buiten klassement.
Bij zij tweede deelname in 2000 – 2001 was de uitkomst zo mogelijk nog dramatischer. Op miraculeuze wijze ontsnapte hij aan de dood, nadat hij bewusteloos was geraakt tijdens een gijp. Zijn boot liep aan de grond in de branding voor de Portugese kust in de buurt van Lissabon. De kustwacht haalde hem van boord en bracht hem in veiligheid.
Voor de petite histoire, de boot van de Radigues zeilde onder de vlag van de krant La Libre Belgique. Nu neemt Le Soir het voortouw als mediasponsor in het Vendée Globe project van Denis Van Weynbergh. In tegenstelling tot de Vlaamse kranten heeft de Franstalige pers in België wel degelijk oog voor het oceaanzeilen. Of zou de Franstalige pers meer ‘nattigheid’ voelen dan de Vlaamse?
De ‘Everest’
Je wordt niet zomaar toegelaten aan de start van de ‘Everest’ onder de oceaanraces, zoals de wedstrijd wel eens omschreven wordt. Dat de Vendée Globe de meest uitdagende onder de oceaanraces is, kan wel kloppen. Het is niet meer of niet minder dan een monsterlijke uitdaging voor mens en machine.
Maar de vergelijking met de beklimming van de Everest loopt een beetje mank. In totaal hebben, sinds de eerste beklimming in 1953, 11.000 mensen op de top gestaan. Slechts 114 skippers hebben de Vendée Globe met succes beëindigd in de negen voorgaan edities samen.
Nadat hij bij de vorige editie de kwalificatie misliep, is het Denis Van Weynbergh deze keer wel gelukt om de nodige wedstrijdmijlen bij elkaar te zeilen.
Daar gingen jaren van voorbereiding aan vooraf. Zijn oceaan avontuur begon met een deelname aan de mini Transat in 2001 en een kleine 10 jaar later voelde hij zich klaar voor het grotere werk en stond hij aan de start van de Route du Rhum (2010), de Transat Jacques Vabre (2013), de Rolex Fastnet Race (2015). Vorig jaar zeilde hij de Vendée Arctique (2022) en dit jaar nog de New-York Vendée.
Met vallen en opstaan verzamelde hij in de laatste wedstrijden voldoende zeemijlen om gekwalificeerd te raken voor deelname aan deze Vendée Globe.
Maanden onderweg
De Vendée Globe gaat van start op 10 november 2024 maar wanneer hij terug voet aan wal zet? Dat zal diep in 2025 zijn. De directrice van de race Laura Le Goff, zal hem in ieder geval met champagne verwelkomen, beloofde ze. De winnaar van de vorige editie, de Franse zeiler Yannick Bestaven (Maître Coq IV) deed er 80 dagen, 3 uur en 44 minuten over. De laatst geklasseerde zette na 116 dagen, 18 uur en 15 minuten voet aan wal, ja dat is op een paar dagen na een solotocht van 4 maanden. Het absolute record vestigde Armel Le Cléac’h: 74 dagen, 3 uur, 35 minuten en 46 seconden tijdens de editie van 2016.
Het gemiddelde budget ligt tussen de €4 en €6 miljoen, maar voor de grootste teams gaat het eerder richting €15 miljoen tot 20 miljoen. Van Weynberg blijft vaag over zijn budget, maar dat er alle ruimte is voor verbetering is duidelijk. Toch toont hij zich superblij met de instap van de Groupe D’Ieteren in zijn project. Om de kosten in de hand te houden kan hij rekenen op een team vrijwilligers, wat wel vrij uniek is in een wereld gedomineerd door beroepszeilers. Dat vrijwilligersteam ondersteunt hem zowel op logistiek als technisch vlak.
De Vendée Globe is een solo wedstrijd, zonder tussenstop, zonder assistentie. Dat betekent niet dat de skipper als een kluizenaar aan boord moet leven, contact met de wal is toegestaan, er mogen alleen geen weer- en route analyses doorgegeven worden. Hier rekent de organisatie op de fair play van de deelnemers die voor de start een moreel engagement ondertekenen waarbij ze verklaren geen gebruik te zullen maken van wal-assistentie. Maar het is niet de eerste controverse die ontstaat over de mate waarin overleg het toelaatbare overschrijdt bij oceaanraces.
Populariteit
Denis zeilt met een tweedehands IMOCA-boot, gebouwd in 2013, die in 2016 de finish haalde met een Hongaarse schipper aan het roer. Intussen werden tal van verbeteringen aangebracht, nieuwe elektronica geïnstalleerd en beknibbeld op het gewicht, zonder de stevigheid en bedrijfszekerheid in het gedrang te brengen. IMOCA staat voor ‘International Monohull Open Class Association’, een klasse van 60 voeters (18,28 meter), in het leven geroepen om het oceaanzeilen aantrekkelijker te maken en innovatie en veiligheid te bevorderen door een zekere standardisatie naar voor te schuiven. In de laatste Ocean Race (de vroegere Volvo Ocean Race) was de IMOCA-klasse ook van de partij, maar dan met een groepsbemanning. De Vendée Globe wedijvert met deze laatste om de grootste publieke belangstelling. Want vergis je niet, de Vendée Globe is enorm populair in Frankrijk en in steeds meer andere zeilminnende landen. Daar kan je België met de beste wil niet echt toe rekenen. Het oceaanzeilen kan in Frankrijk qua publieke belangstelling wedijveren met andere populaire sporten zoals voetbal en wielrennen. Bij de vorige editie bezochten meer dan 300.000 mensen in de laatste week voor de start het Vendée Globe Village in de startplaats Les Sables d’Olonne. Alle sociale mediakanalen en de website te samen registreerden meer dan 11 miljoen bezoekers. Logisch dat de Vendée regio daarbij ook zijn toeristische troeven uitspeelt.
(foto: Vendée Expansion)
Met of zonder foils
In deze tiende editie verschijnt zowat tweederde van de deelnemers aan de start met een IMOCA uitgerust met foils (draagvleugels). Denis doet het zonder. Waarom? Een voor de hand liggende reden is het budget, de raceboten met foils kosten een veelvoud van de éénrompers. Maar een tweede reden is misschien wel even belangrijk, het zou heel wat tijd vragen om ervaring op te bouwen met de foils, techniek en zeilbehandeling verschilt wel degelijk en de betrouwbaarheid van de éénromper is vele malen groter. Dat is van wezenlijk belang aangezien het hoofddoel van de skipper is om als eerste Belg de Vendée tot een goed eind te brengen.
De immer goedlachse maar ook fijnzinnige Denis heeft een gezonde zin voor relativering. ,,Aankomen is belangrijker dan winnen…” zegt hij onomwonden, maar ergens in zijn achterhoofd speelt toch de gedachte om een topprestatie neer te zetten. Zijn talent en innemende persoonlijkheid maken hem alvast tot een waardige ambassadeur van de Belgische oceaanzeilers.
