Het boek “Woeste Kusten” beschrijft een reis langs de randen van de Noordzee. De Britse journalist Tom Blass verzamelde vele verhalen over de Noordzee, verzonnen en waar. Maar het is niet steeds duidelijk wanneer de auteur met de werkelijkheid een loopje neemt of wanneer hij correct verslag uitbrengt. 
De aanpak doet sterk denken aan deze van Geert Mak, de Nederlandse schrijver die in 2004 “In Europa: reizen door de twintigste eeuw “ publiceerde. Dat was een opmerkelijk epos dat onze hedendaagse geschiedenis in een historisch perspectief plaatste. Geert Mak vervlocht zijn verhalen met meningen en visies van mensen die betrokken waren of terugblikten. Dat doet ook Tom Blass. Zo weet hij op meesterlijke wijze onze Noordzeekust te typeren. ,,Een cynicus zal de lengte, of het gebrek daaraan, van de Belgische kustlijn wellicht aanduiden als de beste eigenschap ervan.” En we zijn vertrokken voor een rondrit (met de kusttram) die niet alleen de zwakke plekken maar ook de heel aparte charme van onze kust onder woorden brengt. Toch verliest de auteur zich af en toe in hetpure anekdotische, vaststellingen die weinig ter zake doen. Wat is de relevantie van de uitspraak van een B&B uitbater die liever een hotel in Berlijn zou uitbaten. Ontevreden dagdromers moet je hun wereld laten verbeelden, zij stralen slechts heel zwak af op de werkelijkheid. En die kan best hilarisch zijn, zo heeft Tom Blass veel sympathie op voor de kaartverkoper van het zeeaquarium in Oostende. De man vatte een passie op voor een’ octopussie’ die de vissers hem brachten. Voor hem deed het beestje allerlei kunstjes, maar zijn collega’s hadden het daar niet op begrepen. Een poging om de koppotige ook voor hen rondjes te laten maken had alleen als resultaat dat de octopus boos werd en inkt spoot. ,,En weet u wat er gebeurt als hij drie keer z’n inkt heeft gespoten… Hij ging dood, het octopussie ging dood.”
Tom Blass staat niet alleen stil bij opzichters in een zeeaquarium, onderweg ontmoet hij vissers, kunstenaars, explosieverwijderaars, burgemeesters en allerlei mensen die door het lot aan de Noordzeekusten terecht gekomen zijn. Hij laat hen aan het woord om zo op geheel eigen wijze via het kleine tot het grote verhaal te komen. Dat lukt doorgaans vrij aardig. De Noordzee heeft de wereld dan ook op ontelbare manieren veranderd, als een speelplek, als het decor van oorlogen en als culturele uitwissleingsplek. Allerlei kunstenars, dichters en schrijvers hebben zich laten inspireren door de schitterende zon op d egolven en de dramatische winterstormen.
Met uitweidingen over de natuur en de taal, zeeslagen en visvangst laat Blass zien dat de Noordzee zijn geheimen niet zozeer op het water prijsgeeft als wel aan de oevers. Een boek waarbij je rustig kan bij aanmeren en met een warm gevoel weer van wal steken, zoals de prachtige slotalinea duidelijk maakt.
,,Ik heb vele uren aan de Noordzee doorgebracht en wat ik weet is dat ze alles is van wat we over haar zeggen en tegelijk niets, dat ze in ons bestaat en ons tegelijkertijd overstijgt – dat ze geen grenzen kent, anders dan die we haar opleggen, geen morele waarden, geen verhaalstructuren. Die zijn allemaal bij ons en de zee niet. Dat is wat ik ervan weet.”
Tom Blass: Woeste kusten, een reis langs de randen van de Noordzee. – Uitgeverij Hollandia – ISBN 978 90 6410 625 5 – Hardcover, 300 pagina’s.
Verkrijgbaar in de watersportboekhandel of om het u makkelijk te maken, ook online te bestellen.
