Een greep in de schatkamer van herinneringen…. Conflans-Sainte-Honorine sur Seine, département Yvelines
tekst & foto: Marie-Rose Degheele
Zomer 2018. Naast de platanen, scheef gewaaid door de wind die van ver over de Seine komt aangewaaid, ligt de halte fluviale van Conflans, ik kom er graag, er zijn maar weinig haventjes met zo’n unieke ligging op de samenvloeiing van Seine en Oise. Dat geeft de rivier iets gevaarlijks omdat ze zo breed is; je ziet rondvaartboten en cruiseboten voorbij sjezen, ook een paar vrachtboten, en lome plezierbootjes.
Bij het aanmeren schiet een gepensioneerde beroepsschipper me te hulp, want de wind waait alweer uit de verkeerde hoek tegenover de stroming. Gepensioneerde schippers praten graag over hun beroep, hun vracht, en hun rivieren. Hij heet Lucien. Hij heeft België doorkruist met rollen staal van Arcelor-Mittal Gent. En vrachten zand verscheept vanuit L’Isle-Adam waar nu de nieuwe marina komt. L’Isle-Adam ligt op de Oise niet ver hier vandaan. ‘Straks meert geen enkel buitenlands jachtje hier nog af,’ zucht Lucien. Ik verzeker hem dat wij zullen blijven komen.
No nonsens gastvrijheid op zijn Frans, dat tref je aan in een halte fluviale. Je vindt er een kosteloze ligplaats om veilig de nacht door te brengen. Er staan muntslikkers voor water en elektra. Het is niet de bedoeling dat je er lang blijft hangen.
Conflans-Ste-Honorine heeft een verleden dat nostalgie oproept door de maritieme geschiedenis eraan verbonden. Hoeveel duizenden schippers vaarden er in de loop der jaren naar Conflans-Ste-Honorine? Dit is een van de meest authentieke dorpjes aan de Seine, met ook een lange maritieme traditie. Aan de kade lagen steevast lange rijen spitsen, soms vijf rijen dik, dat was een vertrouwd beeld op oude foto’s. De tijd staat niet stil. Op de Seine varen nog steeds vrachtscheepjes van dat type, maar nieuw gebouwd in een moderne versie. Afgedankte spitsen liggen in Conflans te wachten op de sloop, naast de goed onderhouden boten van schippers met pensioen die op hun schip willen blijven wonen. Alles wat ze nodig hebben is hier te vinden. Zelfs een kerkschip, je kunt er erediensten aan boord bijwonen.
Ook pleziervaarders kenden de weg naar Conflans. Een geschiktere plek (zo dicht bij Parijs) om elkaar te ontmoeten kan ik niet snel bedenken, het type bootfanaat dat maanden op zijn boot verbleef en rondzwierf op de Franse vaarwateren kwam altijd in Conflans terecht. Je trof er een internationaal gezelschap van zeilers en van motorbootliefhebbers, Maar tijden veranderen. Vandaag ligt het haventje voor een deel vol met boten van lokale Fransen die de ligplaatsen in beslag nemen, nauwelijks 6 à 7 ligplaatsen zijn beschikbaar voor passanten. Toeristenboten hebben een deel van de ruimte die bestemd was voor de plezierboten ingenomen. De cruiseboten domnieren niet alleen het haventje maar ook het hele dorp.
Het leven in Conflans s/Seine
De frisse lucht valt op. De view is prachtig. Ik zie alles: ik zie de zonneschitteringen op de Seine, een duikende aalscholver 50 meter verder. En matrozen die stofzuigen en kuisen op het dek van het cruiseschip terwijl een andere matroos aan wal op een bankje zit te telefoneren. Naar zijn thuis? Naar zijn geliefde? Een chique dame (cruisebootpassagier) met gekleurd haar, zonnebril, gestifte lippen, mooie kledij (gerimpeld oud vlees maar elegant en lief) neemt foto’s van alles wat er te zien is: bootjes, huizen, platanen, Fransozen met een baguette, giechelende Françaises. Ze krijgt een ‘bonjour’ terug van iedereen.
Ik zie Lucien, mijn kant opkomen. We kijken samen toe hoe een plezierboot voorbij vaart zonder gas te minderen. ‘Die voelt zich beter in een echte jachthaven,’ zegt Lucien. ‘Laat hem vooral z’n zin doen als hij denkt dat het daar beter is.’ Hij zwijgt. Kijkt me recht aan en zegt. ‘Hier vind ik mijn vrienden. Ik hoop op mijn boot te kunnen sterven, maar nu nog niet.’ Deze uitspraak ontroert me. Als dat geen definitie is van je thuis voelen op het water!
Nog weinig schippers laten zich verleiden door de nonchalante charme van een halte fluviale. Er is een verschraling van de pleziervaart. Tot zo’n tien jaar geleden was Frankrijk het meest gastvrije land voor pleziervaarders, la Douce was de uitverkoren bestemming voor bootfanaten
Ondertussen wordt de pleziervaart professioneel aangepakt, de vraag naar comfortabele ligplaatsen neemt toe. In L’Isle – Adam liggen plannen op tafel voor een nieuwe marina, gebouwd volgens de laatste normen. Ernaast appartementsgebouwen. Een vette kluif voor projectontwikkelaars.
De generatie pleziervaarders die maanden op hun boot in Frankrijk verbleven en vrijheid boven alles kozen, dat soort schippers verdwijnt, net zoals de vrije plekjes verdwijnen. Avontuur maakt plaats voor comfort. Cruiseboten veroveren de Seine.
Dit authentieke dorpje op de rechteroever van de Seine bij de samenvloeiing met de Oise telt 33.000 inwoners. Het museum van la Batellerie is een aanrader. Het dorpje strekt zich uit tot boven in de heuvels boven de Seinevallei. Een klim langs kleine straatjes en onhandige trappen wordt beloond met een weergaloos uitzicht.
